"Sąsiadka" Aleksandra Polańska

Autorka: Aleksandra Polańska

Tytuł: Sąsiadka

Data premiery: 19.03.2025

Wydawnictwo: Filia

Liczba stron: 288

Gatunek: thriller psychologiczny

 

Aleksandra Polańska to młoda, polska autorka thrillerów psychologicznych. Debiutowała zimą 2023 roku książką “Kocham cię, mamo”, po rocznej przerwie wróciła z dwoma kolejnymi tytułami. W swoim najnowszym thrillerze “Sąsiadka” wraca do postaci z debiutu - tam małżeństwo Dobrzańskich grało pierwsze skrzypce powieści, w tej pojawiają się mocno epizodycznie.

Sama autorka dość solidnie odcina swoje życie zawodowe od prywatnego, w sieci nie można znaleźć jej biografii, wiadomo tylko, że jest matką dwójki dzieci.

 

Weronika Kaczmarska to 23-letnia dziewczyna, która rok temu przeżyła tragedię - w wyniku wypadku zmarł jej ojciec z czym do tej pory nie potrafi się pogodzić. Jej młode życie legło przez to w gruzach, odcięła się od wszystkich znajomych, odpuściła w nauce. Teraz w końcu zaczyna odbudowywać swoje życie na nowo, a pomagają jej w tym nieustannie wspierająca matka i jej chłopak Franek. Pomóc ma też propozycja wuja, który niespodziewanie zjawia się w ich progach - proponuje Weronice przeniesienie do jego domu w Kamieńcu Wrocławskim, który od jego rozstania z żoną stoi pusty. Teraz podobno doszło w okolicy do kilku włamań, logiczne zatem, że dobrze byłoby, gdyby ktoś w nim zamieszkał. Weronika ma na tym skorzystać - bez opłat może w końcu nauczyć się żyć sama, bez opieki matki, a i na studia, gdy rozpocznie się semestr, będzie miała bliżej… Nie zastanawiając się długo, dziewczyna pakuje kilka przydatnych rzeczy do auta i się wprowadza. I już za chwilę wita ją sąsiadka, Marcelina, która jest w podobnym do niej wieku. Dziewczyna jest dość dziwna, a to frapuje Weronikę… Zanim jednak ma szansę ją rozgryźć, ktoś ją morduje i to Weronika znajduje jej ciało, która po pierwszym szoku zaczyna snuć własne domysły na podstawie tego, co zaobserwowała w przeciągu tych kilku ostatnich dni…

 

Książka rozpisana jest na prolog, 47 krótkich rozdziałów i epilog. Narracja prowadzona jest w pierwszej osobie czasu przeszłego przez Weronikę, przez co czytelnik poznaje tylko jej subiektywny obraz wydarzeń. Czy możemy jej ufać? Stylistycznie książka ułożona jest prosto, język codzienny, w skrajnych sytuacjach bywa, że pojawiają się przekleństwa. Momentami dialogi wydają się brzmieć nieco sztucznie, choć myślę, że jest to konsekwencja relacji postaci.

 

Główną bohaterką, a zarazem narratorką jest Weronika. Od samego początku sugeruje nam, że w śmierci jej ojca kryje się jakaś tajemnica, nie wiemy jednak jaka - to zagadka w tle, która poza głównym szkieletem intrygi, ma za zadanie pozostawiać czytelnika w czujności, podbudować napięcie. Ta zagadka jest powodem, dla którego osobowość Weroniki jest chwiejna - cierpi na koszmary nocne, brakuje jej pewności, zdaje się też nie do końca ufać samej sobie. Ponadto to osoba bardzo młoda, a zatem reagująca impulsywnie, emocjonalnie, z tendencją do szybkiego narastania przeróżnych uczuć. Nie jest to też postać krystalicznie czysta - wydaje się mocno skupiona na sobie, a swojego chłopaka traktuje naprawdę źle…

“Drugi człowiek nigdy nie zdejmie z naszych barków całego ciężaru, ale pomoże nam go dźwigać.”

Podobnie rozchwianą bohaterką jest Marcelina, która jako żywa postać pojawia się dosłownie na chwilę. Jej zachowanie jest bardzo niekonsekwentne i zwyczajnie dziwne - jednego dnia podchodzi do Weroniki jak do najbliższej przyjaciółki, chce znać wszystkie jej sekrety, kolejnego rozmawiać w ogóle nie chce.

 

Jako że główna część historii toczy się na jednym osiedlu, to ważni są też sąsiedzi dziewczyn. I tutaj spotykamy dość szablonowe postacie: przystojnego, dobrze sytuowanego sąsiada, przemęczoną opieką na dziećmi sąsiadkę, wścibską panią z pieskiem. A jednak przez te postacie autorka stara się pokazać, że to, co każdy z nich pokazuje światu, niekoniecznie jest tym, co faktycznie dzieje się w ich domu. To dobra pożywka dla thrillera, wszyscy wydają się podejrzani…

 

Bazą intrygi kryminalnej jest oczywiście śmierć Marceliny, do której wstęp, kilka pierwszych rozdziałów budują podwaliny - to one sprawiają, że nie mamy jednego podejrzanego, a ostatnie spostrzeżenia Weroniki wplątują ją w sam środek śledztwa. Kolejne punkty fabularne wymyślone są dobrze, podejrzenia przenoszone są z jednych postaci na inne, a kilka twistów może nieźle zaskoczyć.

“Obserwowanie, że są szczęśliwi, sprawia mi potworny ból, a jednocześnie nie mogę oderwać od nich wzroku. To dla mnie takie niedostępne. Dlatego zwykli ludzie podglądają celebrytów; czują wtedy jakby byli częścią ich idealnego życia.”

A jednak było w tej powieści coś, co nie pozwalało mi się lekturą cieszyć. Myślę, że jest to wina nie do końca racjonalnego zachowania postaci oraz szybkości, w jakiej nawiązują relacje. Już sam fakt, że Weronika po kilku dniach od wprowadzenia czuje się w otoczeniu sąsiadów tak swobodnie, że nie tylko tropi mordercę, ale i zakochuje się i robi innym awantury, sprawia dość nieprawdopodobne wrażenie, szczególnie iż kilka razy jest podkreślona jej introwertyczna natura. I tak w sumie zachowuje się każda postać tej książki, przez co sama w ich relacje zwyczajnie nie umiałam uwierzyć. Coś też było w samych tych postaciach, że rozumiałam ich racji, ich decyzji i motywacji - myślę, że to po prostu brak pogłębienia spójnej kreacji psychologicznej postaci, a to jednak jest ważny element thrillera psychologicznego, czytelnik musi być w stanie odczuwać choć część tych emocji, co główny bohater czy bohaterka. Tutaj tego mi zabrakło. Na koniec padło też trochę za dużo tropów wskazujących na rozwiązanie, przez co czytelnik jest w stanie się go domyślić wcześniej od bohaterki, na czym traci element zaskoczenia.

 

Aleksandra Polańska mimo tego, iż gatunek thrillera psychologicznego nurtu domestic noir jest już dość wyeksploatowany, miała na niego pomysł. Ciekawe tropy w intrydze kryminalnej, zamknięte sąsiedztwo jak tło zdarzeń, sprawiające, że wszyscy wokół są podejrzani. A jednak zabrakło mi możliwości wczucia się w emocje postaci, a zatem odczuwania ich lęków, strachu, napięcia, czyli głównych emocji, na jakich thriller jest budowany. Dla mnie zatem książka się nie sprawdziła, widzę jednak w sposobie budowania kreacji postaci i ich relacji podobieństwa do tego, jak robi to Alicja Sinicka, która przecież na naszym rynku jest popularną autorką, nie wykluczam więc, że i “Sąsiadka” znajdzie swoich fanów. Sama doceniam pomysł autorki i mam nadzieję, że w przyszłości zadba o bardziej logiczną, realistyczną kreację psychologiczną swoich postaci - bo jest to coś, co na pewno można wypracować!

 

Moja ocena: 6/10 

Recenzja powstała w ramach współpracy z Wydawnictwem Filia.

Dostępna jest w abonamencie za dopłatą 14,99zł 

(z punktami z Klubu Mola Książkowego 50% taniej) 

Dodaj na półkę - klik!

Podoba Ci się to, co robię?

Wesprzyj mnie na patronite.pl/kryminalnatalerzu i dołącz do grona moich Patronów!