"Raz, dwa, trzy, cztery. Beatlesi i ich czas" Craig Brown

Autor: Craig Brown

Tytuł: Raz, dwa, trzy, cztery, Beatlesi i ich czas

Tłumaczenie: Adrian Stachowski

Data premiery: 23.08.2023

Wydawnictwo: Poznańskie

Liczba stron: 576

Gatunek: biografia

 

Craig Brown to brytyjski krytyk i satyryk, znany na rodzimym rynku głównie z publikacji w magazynie Private Eye. Jest autorem dwóch biografii: kilka lat temu pisał o księżnej Małgorzacie, później wziął się za Beatlesów… Rozrzut pozornie spory, ale jak sam zdradza w biografii Beatlesów, te dwa tematy - rodzina królewska i Beatlesi – były w granicach jego zainteresowania od zawsze. W Polsce “Raz, dwa, trzy, cztery. Beatlesi i ich czas” to jego pierwsza publikacja.

 

The Beatles. To nazwa zespołu, który prawdopodobnie do teraz znany jest na całym świecie. To oni przynieśli przełom w muzyce, to oni podnieśli na duchu zmęczone społeczeństwo. To na nich w latach 60-tych zapanował totalny szał. Są symbolem tych lat, lat hipisowskich, lat wolności, do teraz ich muzyka inspiruje. Zrobili coś, czego nie udało się zrobić żadnemu innego muzycznemu zespołowi, zapewnili sobie prawdziwą nieśmiertelność. A zatem napisano o nich już wiele. Brown zatem miał trudny orzech do zgryzienia - skoro napisano tak wiele, to jak napisać coś, co się wyróżni?

 

Niestety nie powiem Wam czy w tej biografii znajdziemy jakieś informacje, o których wcześniej nie słyszeliśmy - ja nie słyszałam na pewno, bo poza tym, że muzykę Beatlesów znam, to jednak ich biografią niespecjalnie się interesowałam, zatem wszystko co było w tej książce, było dla mnie nowością. Zbudowana jest bardzo przyjemnie dla czytelnika, składa się z 150 króciutkich rozdziałów, które przedstawione są w różnej formie - jest tu zawarta historia zespołu, ale są też wyznania fanów, spisy, opisy, a także i wspomnienia samego autora, jak i opis jego wycieczki po domach członków Beatlesów. Jest też całkiem sporo zdjęć, co jest naprawdę fajnym dodatkiem - najczęściej w takich publikacjach jest po prostu w środku książki wklejka, a tu są zdjęcia rozmieszczone w środku rozdziałów, by pokazać to, o czym akurat autor pisze. Język, jakim się posługuje, jest przyjemny, często delikatnie podszyty humorem, przez co biografia, mimo obojętności, daje poczucie lekkości.

 

Mam wrażenie, że tą publikacją autor starał się dać czytelnikowi szeroki obraz na to, jak twórczość Beatlesów wpłynęła na społeczeństwo. Dlatego tak ważne są te rozdziały pisane z perspektywy fanów zespołu - przyglądamy się temu, ile ta wolna na tamte czasy muzyka zmieniła w życiu młodych ludzi - dała im perspektywy, dała nadzieję na przyszłość. Wprowadziła też niezłe zamieszanie wśród młodzieży, autor po części skupia się na zjawisku beatlemanii, które w nieco starszym społeczeństwie wzbudzało konsternację, a wśród psychologów i psychiatrów fascynację. Śmieszyły mnie trochę momenty, w których autor opisywał te wszystkie nastolatki, które po prostu nie mogły nie piszczeć na widok Beatlesów… To był prawdziwy szał, który nawet teraz ma w rzeczywistości swoje odbicie – wszystko, co związane z Beatlesami, co nadaje się, by stworzyć z tego kolekcje, do teraz osiąga bajeczne sumy na licytacjach. O tym autor pisze często w rozdziałach poświęconych na opis domów Beatlesów dostępnych do zwiedzania.

 

Fascynujące jest to, że Beatlesi tworzyli w sumie tylko chwilę, dokładnie osiem lat (1962-1970), z czego ostatnie cztery, to były czasy już bez koncertów. A oddźwięk na społeczeństwo trwa do teraz. Osiem lat, w czasie których działo się wiele, tak wiele, że w prawie 600-stronicowej biografii nie dało się zawrzeć wszystkiego. Samą historię Beatlesów autor przedstawia w porządku jako tako chronologicznym, albo może precyzyjniej będzie powiedzieć częściowo chronologicznym. O historii każdego z członków, tego, jak doszło, że zaczęli razem grać nie dowiadujemy się na początku, tylko gdzieś tam po drodze, na ich życiu prywatnym też nie skupiamy się specjalnie mocno, choć pojawiają się takie fragmenty. Miałam wrażenie, że autor przywołuje wyrywkowe fragmenty z ich życia jako zespołu, te, które doprowadziły do tego, że zespół został uznany za wielki i przełomowy. Z jednej strony zatem dowiedziałam się z tej biografii wiele, ale z drugiej zabrakło mi tu też porządnej biograficznej chronologii i dokładnego rozpisania i historii muzyki, tego jak twórczość Beatlesów na nią wpłynęła, i historii życia pojedynczych członków zespołu. Jestem jednak pewna, że to już było omawiane w biografiach nieraz, więc rozumiem dlaczego autor z tego zrezygnował.

 

Książka Craiga Browna z pewnością będzie czystą przyjemnością dla fanów Beatlesów, tych, którzy o zespole, ich historii co nieco już wiedzą. Dla tych, co tą lekturą rozpoczynają uzupełnianie wiedzy, szczególnie z początku i pod koniec lektura może wydać się nieco chaotyczna. Na pewno warto ją docenić za szeroki obraz, za szerokie oddanie tego, jakie oddziaływanie miała ich muzyka na społeczeństwo, jak zmieniła postrzeganie życia przez młodzież w czasach, kiedy pozytywna energia była im tak bardzo potrzebna. Wtedy była to muzyka przełomowa, powiew zmiany, teraz to już coś klasycznego, kanonicznego, coś co każdy dobrze zna. Autor podkreśla jednak, że wszystko to stworzyli młodzi ludzie, kiedy zaczynali grać byli w okolicy 20stki, zatem ten szał, ta popularność, ten majątek, który zbili, to było coś na co niekoniecznie byli gotowi. Autor ukazuje plusy i minusy ich sławy, to, jak próbowali sobie z tym radzić, a gdy nabrali trochę doświadczenia, trochę życiowego rozumu, ich drogi musiały się rozejść. Przyznam, że mimo różnych momentów, różnych emocji, jakie wywołała we mnie tak lektura, to niezaprzeczalnie wzbudziła chęć, by dowiedzieć się o Beatlesach więcej i zobrazowała jak wielką sławą, jaki wielki wpływ na ludzi nawet do teraz ma ten zespół.

 

Moja ocena: 7/10

 

Recenzja powstała w ramach współpracy z Wydawnictwem Poznańskim. 

Dostępna jest też w abonamencie 

Dodaj na półkę - klik!

Podoba Ci się to, co robię?

Wesprzyj mnie na patronite.pl/kryminalnatalerzu i dołącz do grona moich Patronów!